Tłusta dieta w ciąży grozi skłonnością do otyłości u dziecka

Bardzo tłusta dieta w ciąży powoduje trwałe zmiany w mózgu potomstwa, będące przyczyną objadania się i wczesnej otyłości - wynika z badań na szczurach, o których informuje pismo "Journal of Neuroscience".

Odkrycie to jest dowodem na to, że duże ilości tłuszczów krążących we krwi ciężarnej matki programują mózg potomstwa tak, że ma ono skłonności do objadania się i tycia. Zdaniem autorów pracy, obserwacje te mogą tłumaczyć, szerzącą się od 30 lat, epidemię otyłości wśród dzieci.

Już wcześniej wiele badań sugerowało, że nasze zapotrzebowanie na pokarm, jak również masa ciała mogą być programowane jeszcze w życiu płodowym. Obserwowano np., że otyłe i chore na cukrzycę matki wydają na świat grubsze dzieci oraz że tłuste jedzenie we wczesnym okresie życia grozi otyłością w wieku dorosłym.

Teraz, naukowcy z Rockefeller University zidentyfikowali w mózgu mechanizm odpowiedzialny za to zjawisko.

Badania prowadzono na ciężarnych samicach szczurów. Część z nich krótko, bo przez dwa tygodnie, karmiono bardzo tłusto, podczas gdy druga grupa cały czas była na zdrowej, różnorodnej diecie o umiarkowanej zawartości tłuszczu.

Okazało się, że dzieci samic, które były na tłustej diecie, jadły więcej, przez całe życie więcej ważyły i wcześniej dojrzewały, niż potomstwo samic na diecie zdrowej. Miały też wyższe stężenie trójglicerydów (tłuszczów pochodzących z pokarmów) we krwi - tuż po przyjściu na świat i dorosłym wieku; a ich mózgi produkowały więcej związków pobudzających apetyt i powodujących tycie. Zależność ta utrzymywała się nawet, gdy już po porodzie matki karmiono mniej tłusto.

Badacze prześledzili też rozwój mózgów szczurzych płodów w czasie ostatniego tygodnia ciąży; sprawdzili liczbę i rodzaj nowo powstających neuronów. Okazało się, że płody samic jedzących tłusto miały znacznie więcej komórek nerwowych, które produkują oreksyny - tj. hormony pobudzające apetyt. Ta podwyższona liczba utrzymywała się przez całe życie. U płodów, których matki jadły mniej tłuszczów, neurony produkujące oreksyny były mniej liczne i pojawiały się znacznie później - po przyjściu dzieci na świat.

"Uważamy, że pod wpływem dużego stężenia trójglicerydów, neurony te rosną w mózgu płodu wcześniej i w znacznie większej liczbie niż normalnie" - komentuje biorąca udział w badaniach Sarah F. Leibowitz. Jak spekulują autorzy pracy, ponieważ płody muszą przetrwać na matczynej diecie, w ich mózgach rozwijają się mechanizmy, które im to umożliwiają.

Zdaniem Leibowitz, podobne mechanizmy mogą funkcjonować również u ludzi. Innymi słowy, jedząc tłusto w ciąży programujemy swoje dzieci, by były grube.