Dieta nordycka

Została opracowana jako nowy kulinarny ruch nordycki przez Duńczyka Clausa Meyera w 2004 roku, właściciela restauracji Noma. Meyer wierzy, że produkty właściwe dla każdego regionu świata mają w sobie potencjał zdrowotny podobnych rozmiarów, a wydobyć go można, gotując samemu (zamiast komponować swój jadłospis w oparciu o przetworzone artykuły spożywcze). Tworzy więc dietę bazującą na lokalnych, tradycyjnych produktach, co zwiększa szansę na wyrobienie nowych, zdrowszych nawyków żywieniowych. Głównymi składnikami diety nordyckiej są produkty typowe dla zimnego klimatu: ryby, orzechy, warzywa takie jak kapusta i owoce typu jagody oraz dziczyzna. Badania przeprowadzone przez Uniwersytet Agder w Norwegii udowadniają, że wszelkie owoce rosnące w północnej części Europy, takie jak borówki, jagody i maliny, zawierają tyle samo nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega 3 co ryby. Są też bogate w antyutleniacze, które redukują poziom groźnych dla organizmu molekuł, znajdujących się w naszych komórkach. Ich nadmiar może prowadzić do chorób serca, wylewów i raka. Z kolei olej rzepakowy to świetna alternatywa dla oliwy z oliwek, gdyż dostarcza jeszcze więcej wspomnianych już kwasów tłuszczowych Omega 3 i jest źródłem witaminy E. Warzywa z rodziny kapustowatych, typowych dla klimatu naszej szerokości geograficznej, są również fantastycznymi antyutleniaczami. Mają też mnóstwo witaminy K, która odgrywa ważną rolę w krążeniu krwi. Podstawowe założenia diety nordyckiej 1. Spożywanie większej liczby kalorii z produktów pochodzenia roślinnego, a ograniczenie spożywania produktów pochodzenia zwierzęcego. Ograniczenie spożycia mięsa daje możliwość włączenia do codziennego jadłospisu większej ilości nasion roślin strączkowych (ciecierzycy, soczewicy i fasoli), warzyw, owoców, ziemniaków, produktów z pełnego ziarna oraz orzechów. Wyniki badań wskazują, że spożycie minimum 600 g owoców i warzyw dziennie zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego, nadwagi, otyłości oraz niektórych nowotworów. Podobną zależność zaobserwowano w przypadku spożywania produktów z pełnego ziarna. Zastępując mięso wymienionymi powyżej produktami, ogranicza się spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych, a zwiększa spożycie nienasyconych kwasów tłuszczowych, błonnika pokarmowego, witamin i składników mineralnych. Ponadto produkty pochodzenia roślinnego są mniej kaloryczne, a co za tym idzie, mogą być spożywane w większych ilościach. 2. Włączenie do diety większych ilości ryb i owoców morza, a także wodorostów. Ryby, zwłaszcza tłuste ryby morskie, są szczególnie bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe n-3. Ich korzystny wpływ na profil lipidowy był wielokrotnie opisywany. Ryby i owoce morza są również dobrym źródłem witaminy D, jodu i selenu. Niedobór witaminy D jest powszechny w populacji duńskiej, zwłaszcza w okresie zimowym; może to prowadzić do wystąpienia osteoporozy. Niektóre obserwacje wskazują także, że duże spożycie selenu może zmniejszać ryzyko rozwoju nowotworów. Ryby i owoce morza zawierają również dużo białka. Ich zwiększone spożycie ułatwia utrzymanie właściwej masy ciała, a także zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 oraz otyłości sarkopenicznej u osób w podeszłym wieku (jest to zanik beztłuszczowej masy ciała, któremu towarzyszy nadmierny rozwój tkanki tłuszczowej). W celu zbilansowania spożycia poszczególnych kwasów tłuszczowych spożycie tłustych ryb morskich powinno być zrównoważone przez włączenie do diety ryb żyjących w jeziorach i rzekach. Innym zagadnieniem jest spożycie wodorostów. Uznaje się je za bogate źródło niezbędnych składników mineralnych, wartościowego białka, witamin (A, B, E i C) oraz niezbędnych kwasów tłuszczowych. Zawierają one również liczne substancje bioaktywne, które mogą chronić przed rozwojem chorób układu krążenia oraz nowotworów. 3. Spożywanie produktów żywnościowych z dzikich, niezamieszkanych regionów. Populacja nordycka ma szczególny dostęp do rejonów nieskażonych, z których można pozyskiwać dzikie rośliny (takie jak pokrzywa czy czosnek niedźwiedzi), grzyby, owoce jagodowe oraz mięso dzikich zwierząt i ptactwa. Mięso dziko żyjących zwierząt oraz ptactwa charakteryzuje się mniejszą ilością tłuszczu i zdrowszym składem poszczególnych kwasów tłuszczowych (mniejszą zawartością nasyconych kwasów tłuszczowych, a większą wielonienasyconych) niż mięso zwierząt hodowlanych. 4. r*** na świeżym powietrzu w ilości min. 30 minut dziennie. Jadłospis w diecie nordyckiej Należy spożywać maksymalnie 3 razy w tygodniu mięsa (najlepiej białego), minimum 2 razy w tygodniu dań rybnych lub owoców morza - na obiad oraz minimum 2 razy w tygodniu obiadów opartych jedynie na warzywnych. Należy zjadać dziennie 5 do 6 posiłków (z czego 3 większe) i do każdego posiłku spożywać owoce i warzywa. Planować posiłki z tygodniowym wyprzedzeniem. Podstawą zasadą jest tu domowe gotowanie, jedzenie dużej ilości przystawek oraz pieczołowite doprawianie dań, najlepiej świeżymi ziołami. Przyrządzanie posiłków w domu ma nam dać większą świadomość tego co jemy, zmusić do analizowania składników i nauczenia nas patrzenia na gotowanie jako swego rodzaju styl życia i hobby. O co chodzi z przystawkami? O to, by jeść ilości umiarkowane w zamian za głodzenie się. To żadna nowość. Claus Meyer jednak radzi, by te małe porcje składały się z dużej ilości składników, tak aby było weselej i zdrowiej. Tak więc zupa może być zrobiona z gotowanych warzyw, octu balsamicznego, kaparów, musztardy i pietruszki. Takie mieszanki, w opinii kucharza, którym daleko to prostoty w smaku, będą odciągać ludzi od podgryzania tuczących przysmaków. Ważne jest, by nie ograniczać się jedynie do soli i pieprzu i wszystko dobrze doprawiać świeżymi ziołami. Ważne jest również, jeżeli to tylko możliwe aby produkty, których używamy do przygotowywania posiłków, pochodziły bezpośrednio od producenta. Dieta nordycka doskonale sprawdza się w naszych, polskich realiach klimatycznych, a przez to jest dużo tańsza niż chociażby dieta śródziemnomorska. Jest dietą zdrową, nieskomplikowaną i smaczną. Trzymanie się założeń diety nordyckiej pozwoli zrzucić nadmiar zbędnych kilogramów i cieszyć się dobrym zdrowiem.